FÂTİHATU'L ULÛM İLİMLERE GİRİŞ

Gazzâli'nin eğitimle ilgili olan Kitâbu Fâtihati'l-Ulûm adlı eserinin eğitim tarihinde önemli bir yeri vardır. Bu eserin, kendisinden sonra eğitime dair yazılan birçok esere tesir ettiğini görüyoruz. Eserin başlarından itibaren belirgin olarak göze çarpan husus, ilim-ahlâk alakasının kurulmasıdır. Gazzâli, hidayet ve marifetin(Allah'ı bilmenin) esasının ancak ilimle elde edilebileceğini belirterek, geçici duygular ve ihtiraslarla mücadele edilerek iyi bir ilim adamı olmanın yollarını bu eserde göstermektedir. Gazzâli, insanlara bilmediklerini öğreten âlimlerin faziletlerini açıklarken şöyle der: ''İlim, Allah'ın sıfatıdır, aynı zamanda meleklerin de sıfatıdır ve melekler o sıfatla Allah'a yaklaşırlar. Kul da Rabbi'ne ilim sıfatıyla yaklaşır. İnsanoğlunun üstünlüğü Allah'a yakın olmakladır. Allah'a yakın olmak ise O'nun sıfatına yakınlıkla olur.'' Ayrıca öğretmen ve öğrencinin vazifeleri ve adabı hakkında da önemli bilgiler vermektedir: ''Öğretmenin birinci görevi, öğrencilere şefkatle muamele etmek ve onları kendi çocuklarının yerine koymaktır.''